Tarım ve Orman Bakanlığı’nın işlenmeyen arazileri üretime dahil etmek amacıyla geliştirdiği kiralama sistemi, Kasım 2025’te yürürlüğe giriyor. Model kapsamında öncelikli hak, arazinin bulunduğu köyde yaşayan çiftçiler ile tarımsal kooperatiflere tanınacak.
Türkiye genelinde tarımsal üretimi artırmayı ve kırsal kalkınmayı hedefleyen uygulama sayesinde kullanılmayan tarlalar yeniden değerlendirilecek. Bakanlığın yaptığı yasal düzenleme Danıştay tarafından Anayasa Mahkemesi’ne taşınsa da herhangi bir yürütmeyi durdurma ya da iptal kararı alınmadığı sürece süreç devam edecek. Bu sayede hem yerel üretimin artması hem de küçük ölçekli çiftçilerin tarımdan kopmasının önlenmesi amaçlanıyor. Ayrıca kırsalda istihdamın güçlenmesi ve üretici birliklerinin daha etkin hale gelmesi bekleniyor.
Arazi Tespit Çalışmaları
Bakanlık, işlenmeyen tarım arazilerinin belirlenmesi için 81 ilde komisyonlar oluşturdu. 2024 yılına ilişkin yapılan incelemelerde 25 bin 328 parselde yaklaşık 300 bin dekar alanın boş bırakıldığı belirlendi. İtiraz sürecinin ardından kesin listeler il ve ilçe düzeyinde ilan edildi. 2025’in son çeyreğinde ikinci kez üst üste boş bırakılan araziler tespit edilerek kasım ayında kiralama süreci başlatılacak. Bu süreçte köyde yaşayan çiftçiler, tarımsal kooperatifler, birlikler, dernekler, vakıflar ve gönüllü kuruluşlar öncelikli olacak. Sürecin sorunsuz ilerlemesi için il müdürlüklerindeki personele eğitim verildi.
Hukuki Süreç ve Bakanlığın Kararlılığı
Danıştay 10. Dairesi, iki yıl üst üste işlenmeyen arazilerin kiralanmasına yönelik düzenlemenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yaptı. Ancak Tarım Bakanlığı, yürütmeyi durdurma ya da iptal yönünde bir karar çıkmadıkça uygulamanın yönetmelik çerçevesinde sürdürüleceğini açıkladı. Yetkililer, üretimden uzak kalan toprakların yeniden ekonomiye kazandırılması için çalışmaların kesintisiz devam edeceğini vurguladı.
Ekonomiye Katkı ve Göçün Azaltılması
Bakanlık, bu arazilerin işlenmesiyle yalnızca tarımsal arz güvenliğinin sağlanmayacağını, aynı zamanda yerel ekonomiye milyonlarca liralık katkı sağlanacağını belirtiyor. Yüksek maliyetler nedeniyle ekim yapamayan çiftçiler için de yeni fırsatlar sunacak olan uygulama, genç nüfusa iş imkanı oluşturarak köyden kente göçün önüne geçmeyi hedefliyor.
