Avrupa genelinde yapılan araştırmalar, son on yılda domates kaynaklı 643 gıda zehirlenmesi vakasının kayda geçtiğini ortaya koydu. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) tarafından yürütülen çalışmada, 2011–2024 yılları arasında 17 Avrupa ülkesinde yaşanan bu salgınlar analiz edildi. Bulgular, Eurosurveillance dergisinde yayımlandı ve vakaların çoğunun 2023 ve 2024 yıllarında gerçekleştiği tespit edildi. Uzmanlar, bildirilmeyen vakaların da hesaba katılması durumunda gerçek sayının çok daha yüksek olabileceğine dikkat çekiyor.
Daily Mail’in haberine göre, bilim insanları enfeksiyonların Sicilya kökenli küçük domateslerden kaynaklanma olasılığının yüksek olduğunu belirledi. Araştırmacılar, bu domateslerin birden fazla yıl boyunca Salmonella taşıyıcısı olabileceğini vurguladı.
Yıkamak Her Zaman Yeterli Değil
ECDC uzmanları, domatesleri tüketmeden önce yıkamanın her zaman yeterli koruma sağlamayabileceğini belirtiyor. Salmonella Strathcona bakterisi, domatesin yüzey dokusuna kolayca tutunabiliyor; bu da özellikle çiğ tüketilen domateslerde riski artırıyor.
Salmonella enfeksiyonu şu belirtilerle kendini gösterebiliyor:
Şiddetli mide krampları
İshal
Ateş
Kusma
Baş ağrısı
Bağışıklık sistemi zayıf kişilerde ise enfeksiyon ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Uzmanlar, üretim zincirinde sıkı denetimlerin yapılmasıyla kontaminasyonun kaynağında önlenebileceğini vurguluyor.
Vakalar Artıyor
Birleşik Krallık Sağlık Güvenlik Ajansı (UKHSA), son salgın kapsamında yaklaşık 30 Salmonella vakasının tespit edildiğini açıkladı. ECDC’ye göre, bu tür vakalar genellikle Haziran–Ekim ayları arasında zirve yapıyor.
2025 yılında seyahat geçmişi olmayan kişilerde bile vakaların görülmesi, kirlenmiş domateslerin İtalya dışına da dağıldığını gösteriyor. Bu durum, ülkeler arasında daha sıkı gözetim ve iş birliği gerekliliğini gündeme getiriyor.
Uzmanlardan Uyarı
UKHSA’da görev yapan gastrointestinal hastalıklar uzmanı Dr. Gauri Godbole, salmonellozun genellikle kirli yiyeceklerin tüketimiyle bulaştığını ve kişiden kişiye geçişin nadir olduğunu belirtti. Godbole, belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden aile hekimine veya nöbetçi sağlık merkezine başvurmanın önemine dikkat çekti.
Salmonella’dan Korunmak İçin Öneriler
Uzmanlar, enfeksiyon riskini azaltmak için şu önlemleri tavsiye ediyor:
Tuvaleti kullandıktan ve yemek hazırlamadan önce elleri sabunla iyice yıkayın.
Yiyecekleri tamamen pişirin, özellikle tavuk, yumurta ve et ürünlerini.
Belirti gösteriyorsanız, başkalarının yiyeceklerine temas etmekten kaçının.
