Eylül ayıyla birlikte Mersin’in Toroslar ilçesinde salçalık biber sezonu hareketli başladı. Mahalle aralarındaki pazar yerleri ve biber tezgahları, kırmızıya bürünürken, vatandaşlar geleneksel salça hazırlıklarına da hız verdi.
Salçalık kapya biberlerin tezgahlarda yerini almasıyla birlikte, özellikle Toroslar’ın kırsal mahallelerinde eski bir gelenek yeniden canlandı: komşuluk dayanışması. Kadınlar sabahın erken saatlerinde bir araya gelerek önce biberleri yıkıyor, ardından çekim noktalarına götürüyor. Son adım ise kazanlarda gün boyu kaynatılarak salçaya dönüştürmek.
“Bu sadece salça değil, birlikte üretmenin bereketi”
Toroslar ilçesine bağlı Yalınayak Mahallesi'nde yıllardır biber salçası yapan Ayşe K., bu sürecin yalnızca kış hazırlığı değil, aynı zamanda bir sosyalleşme ve paylaşma zamanı olduğunu söylüyor:
> "Komşularla bir araya gelip biberleri birlikte temizliyoruz. Herkes birbirine yardım eder. Sonra sırayla kimin salçası varsa onun kazanı kaynatılır. Bu işin hem zahmeti hem keyfi büyük. Salçayı kavanoza koyduğumuzda içine emeğimizi de katıyoruz."
Biber Çekim Merkezlerinde Yoğunluk
Mahalle aralarında kurulan geçici biber çekim makinelerinde ise gün boyu kuyruklar oluşuyor. Çekim işlemi yapan esnaflardan Mehmet D., bu yıl biber veriminin geçen yıla göre daha iyi olduğunu belirterek şunları söyledi:
> “Ağustos sonu ve Eylül başında işler yoğunlaşıyor. Sabah erkenden geliniyor, akşama kadar biber çekiyoruz. Özellikle hafta sonları neredeyse durmadan çalışıyoruz.”
Fiyatlar Vatandaşı Zorlasa da Gelenek Sürdürülüyor
Bu yıl salçalık biberin kilosu 12-15 TL arasında değişiyor. Artan maliyetlere rağmen vatandaşlar, hazır salça almak yerine ev yapımı salçayı tercih ediyor. Ev salçasının hem daha sağlıklı hem de lezzetli olduğunu söyleyenler, geleneksel yöntemlerden vazgeçmiyor.
Toroslar’da Salça Kokulu Sokaklar
Toroslar’ın sokaklarında salçalık biberin kaynama kokusu artık sonbaharın habercisi gibi. Bir yanda kazanlarda kaynayan salçalar, diğer yanda sohbet eden komşular… Mersin’de biber sadece bir sebze değil, birlikte üretmenin, paylaşmanın ve geçmişten bugüne taşınan kültürün bir parçası.
