Mersin'in coğrafi yapısının sunduğu avantajla, tarih boyunca İç Anadolu'ya bağlanan ana ve ara yollar üzerinde inşa edilen birçok kale, günümüzde kültürel miras olarak öne çıkıyor. Yapılan bilimsel çalışmalara göre, bu kale ve gözetleme kulelerinin birleştirilmesiyle özgün bir kültür rotası oluşturulması öneriliyor.
Gülek'ten Başlayıp Kıyıya Uzanan Stratejik Hat
Kültür rotası potansiyeli taşıyan başlıca kale yapıları, Tarsus'taki Kilikya Kapıları'ndan (Gülek Boğazı) başlayarak Toroslar'ın eteklerinde güneye doğru uzanıyor. Bu tarihi güzergah üzerinde yer alan ve dikkat çeken önemli kaleler şunlar:
Namrun (Lampron) Kalesi: Çamlıyayla ilçesinde, yüksek bir tepe üzerinde stratejik bir konumda inşa edilen ve Ermeni Krallığı döneminde önemli bir merkez olan kale.
Çandır (Paperon) Kalesi: Mersin'in kuzeyinde, bölgeye hakim bir platoda yer alan ve İç Anadolu'ya ulaşan yolların kesiştiği noktayı kontrol eden görkemli bir Ortaçağ kalesi.
Gözne Kalesi: Toroslar ilçesi Gözne Mahallesi'nde bulunan, yüksek kayalıklar üzerindeki kale, Çandır Kalesi'ne giden yolu kontrol eden bir karakol görevi görüyordu.
Sinap ve Belenkeşlik Kaleleri: Çandır Kalesi'ni güneyden koruyan askeri sistemin parçaları olan bu kaleler, güzergahın güvenliğini sağlamada kilit rol oynamaktaydı.
Amaç: Onarım, İşlev ve Kültürel Miras
Uzmanlar, Mersin'in UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'nde yer alan tarihi yapılarıyla da karşılaştırıldığında, bu kale yapılarının da kültürel miras değeri açısından önemli olduğunu belirtiyor.
Kültür Rotası projesinin hedefleri arasında şunlar yer alıyor:
Tarihi Güzergahın Canlandırılması: Kalelerin arasındaki bağlantı yollarının belirlenerek tarihi rota bilincinin oluşturulması.
Onarım ve Restorasyon: Tarihi yapıların yıpranmış bölümlerinin restore edilerek korunması ve turizme hazırlanması.
Topluma Açılması: Kalelere yeni işlevler kazandırılarak (müze, seyir terası, etkinlik alanı vb.) toplumun yararına kullanıma sunulması.
Bu kapsamlı projenin hayata geçirilmesiyle, Mersin'in sadece deniz-kum-güneş değil, aynı zamanda derin tarihi ve kültürel zenginlikleriyle de öne çıkan bir turizm destinasyonu haline gelmesi bekleniyor.
