Kredi notu, vatandaşların bankalarla kurduğu finansal ilişkinin puanlandırılarak analiz edildiği bir sistemdir. Türkiye’de 1 ile 1900 puan arasında değişen bu değer, bireyin bankalardan kredi veya kredi kartı gibi hizmetleri alıp alamayacağını doğrudan etkiler. Notun yüksekliği, kişinin ödeme alışkanlıkları, borç dengesi ve finansal disipliniyle doğrudan ilişkilidir. Kredi notu sadece bir sayıdan ibaret değil; bankalarla olan güven ilişkisinin temelidir.
KREDİ NOTU NEYE GÖRE HESAPLANIR?
Findeks tarafından oluşturulan kredi notu, çeşitli faktörlere göre şekillenir. Puan hesaplamasında en çok etkili olan başlıklar şunlardır:
-
Ödeme alışkanlıkları: yüzde 45
-
Mevcut kredi ve borç durumu: yüzde 32
-
Kredi kullanım yoğunluğu: yüzde 18
-
Yeni kredi başvuruları: yüzde 5
Yani en büyük etkiyi düzenli ödeme yapıp yapmadığınız belirler. Bu nedenle birkaç günlük gecikmeler bile kredi puanınızı olumsuz etkileyebilir.
KREDİ NOTU ARALIKLARI NEDİR?
Puanınıza göre bankaların sizi değerlendirme biçimi değişir:
-
1 - 969: En riskli
-
970 - 1149: Orta riskli
-
1150 - 1469: Az riskli
-
1470 - 1719: İyi
-
1720 - 1900: Çok iyi
En riskli gruptakiler neredeyse hiçbir bankacılık hizmetinden faydalanamazken, çok iyi puana sahip bireyler genellikle kefilsiz ve teminatsız kredi onayı alabilir.
KREDİ NOTU NASIL YÜKSELTİLİR?
Kredi notunu artırmak için şu adımlar etkili olur:
-
Kredi kartı ve kredi ödemelerini zamanında yapın.
-
Asgari değil, mümkünse tüm borcunuzu ödeyin.
-
Harcamalarınızı gelir düzeyinize göre planlayın.
-
Kredi kartı limitinizi ihtiyacınız doğrultusunda belirleyin.
-
Banka hesaplarınızı aktif tutun, kullanılmayanları kapatın.
-
Sizin gelir düzeyinize uygun kredi başvuruları yapın.
-
Faturalarınızı kredi kartına otomatik talimat vererek ödeyin.
-
Kullanmadığınız kredi kartlarını iptal etmek yerine açık bırakın.
Bu maddeler zamanla kredi notunuzun iyileşmesini sağlar. Özellikle düzenli ödeme alışkanlığı kazanmak, puan artışında kritik rol oynar.
DÜŞÜK KREDİ NOTU İLE KREDİ ALINABİLİR Mİ?
Evet, mümkündür ancak bazı koşullar gerekir:
-
Gelirinize göre daha düşük tutarlı kredi talebi
-
Teminat gösterilmesi (örneğin araç veya gayrimenkul)
-
Güvenilir bir kefil gösterilmesi
Bankalar bu durumlarda daha temkinli davranır. Not düşük olsa da düzenli gelir beyanı ve doğru başvuru yöntemiyle kredi alma ihtimali vardır.
KREDİ NOTU NEREDEN ÖĞRENİLİR?
Kredi notunuzu öğrenmenin iki temel yolu bulunur:
-
Findeks platformu üzerinden rapor satın almak
-
Çalıştığınız bankanın mobil uygulamasından sorgulama yapmak
Her iki yöntemle de kredi başvurusu öncesi notunuzu kontrol edebilir, finansal planlamanızı buna göre yapabilirsiniz.
