Nevşehir’in Ürgüp ilçesine bağlı Taşkınpaşa köyünde yapılan yüzey araştırmaları, Anadolu tarihine ışık tutacak önemli bir keşfe sahne oldu. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyeleri tarafından yürütülen çalışmalarda, köyde yaşayan bir vatandaşın uzun yıllardır odunluk olarak kullandığı kayadan oyma mekânda yapılan temizlik sonrası, yaklaşık 600 yıllık olduğu tahmin edilen bir ibadethane ortaya çıkarıldı.
Yapının içinde, taş işçiliğiyle yapılmış mihrabın bulunması, buranın bir mescit ya da zaviye olarak kullanılmış olabileceğine işaret ediyor. İlk kez belgelenen bu tarihi yapı, geçmişte Taşkınpaşa Külliyesi’ne bağlı olarak işlev görmüş olabilir. NEVÜ Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Savaş Maraşlı, yapının herhangi bir bilimsel literatürde yer almadığını belirterek, “600 yıllık bu yapı belki de bugüne kadar saklandığı için bu kadar iyi korunmuş. Cephe süslemeleri Selçuklu ve Beylikler Dönemi mimarisini yansıtıyor. Tekkelerde görülen sosyal işlevlere sahip, çorbanın kaynadığı, açların doyurulduğu bir alan da olabilir” dedi.
Yapının mimari detayları da dikkat çekiyor. Geometrik ve bitkisel motiflerin yoğun şekilde kullanıldığı yapının, Eretna Beyliği dönemine ait olduğu düşünülüyor. Doç. Dr. Alper Altın ise mihrap nişinin kıble yönüyle örtüştüğünü belirterek, yapının mescit olarak işlev görmüş olabileceğine dikkat çekti. “Kitabeyi yeni fark ettik. Yapının birçok detayı hala keşfedilmeyi bekliyor” diyen Altın, ilerleyen süreçte daha kapsamlı incelemelerle buranın tarihi ve işlevine dair daha net bilgilere ulaşmayı hedeflediklerini ifade etti.
Yapının bulunduğu evin sahibi Mehmet Ersen ise yıllardır aynı evde yaşadığını ve bu alanın geçmişte cami olarak bilindiğini anlattı. “Babamın zamanında turistler gelir ama içeri alınmazlardı. Burasının Taşkın Paşa’nın ilk camisi olduğunu söylerlerdi. Daha sonra külliye yapılmış. Asıl cami ondan sonra yapılmış ama ilk yerin burası olduğunu biliyoruz” dedi.
