Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılına ilişkin yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. Zincirlenmiş hacim endeksine göre, ekonomi bir önceki yıla kıyasla yüzde 3,3 büyüdü.
Cari fiyatlarla GSYH 44 trilyon 587 milyar 225 milyon TL’ye ulaşarak yıllık bazda yüzde 64,6 artış gösterdi. 2024’te GSYH’den en büyük payı yüzde 16,8 ile imalat sanayi aldı. Bu sektörü yüzde 13,0 ile toptan-perakende ticaret ve motorlu taşıt onarımı, yüzde 8,2 ile ulaştırma ve depolama izledi. En düşük pay ise hanehalklarının işveren olarak faaliyetlerinden geldi.
Kişi Başı Gelir 15 bin 325 Dolar
Kişi başına düşen GSYH, 2024’te 503 bin 76 TL olurken, dolar cinsinden 15 bin 325 seviyesinde gerçekleşti.
İnşaat Sektörü Öne Çıktı
Sektörel bazda en güçlü büyüme yüzde 9,9 ile inşaatta yaşandı. Onu yüzde 6,5 ile su temini ve atık yönetimi, yüzde 6,2 ile ticaret sektörü takip etti. Buna karşılık, hanehalkı işveren faaliyetleri yüzde 0,8, imalat sanayi yüzde 0,5 ve ulaştırma-depolama yüzde 0,5 küçüldü.
Tüketim Harcamaları Arttı
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 4,3 yükseldi. Cari değerle GSYH içindeki payı ise yüzde 54 oldu. Harcama kalemlerinde ilk sırayı yüzde 21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler aldı. Ulaştırma ile konut, su, elektrik ve yakıt harcamaları ise yüzde 15,9’ar payla ikinci sırada yer aldı.
Devlet Harcamaları Geriledi
2024’te devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,8 azalarak GSYH’nin yüzde 14,5’ini oluşturdu. Gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı ise yüzde 31,3’e çıktı.
Dış ticarette Dengeli Görünüm
Mal ve hizmet ihracatı 2024’te yüzde 0,1 artarken, ithalat yüzde 4,4 düştü. GSYH içinde ihracatın payı yüzde 27,6, ithalatın payı ise yüzde 27 oldu.
İşgücü Ödemeleri Yükseldi
Gelir yöntemiyle hesaplanan GSYH verilerine göre, işgücüne yapılan ödemeler 2024’te yüzde 89,2 artış kaydetti. Bu ödemelerin gayrisafi katma değer içindeki payı 2023’te yüzde 32,2 iken, 2024’te yüzde 37’ye çıktı. Net işletme artığı/karma gelir oranı ise yüzde 47’den yüzde 43,1’e geriledi.
