TÜİK’in açıkladığı Mayıs ayı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE), üreticiler açısından endişe verici tabloyu bir kez daha gözler önüne serdi. Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Başkanı Ali Çandır, girdi maliyetlerindeki artışların üretici gelirlerini gölgede bıraktığını belirtti.
TÜİK verilerine göre Tarım-GFE Mayıs ayında aylık bazda yüzde 2,15, yıllık bazda ise yüzde 31,80 arttı. Ali Çandır, bu artışın 2015’ten bu yana ölçülen Mayıs ayları ortalamasının oldukça üzerinde olduğunu ve Mart ayında yaşanan yavaşlamanın yerini yeniden hızlanan maliyet artışına bıraktığını dile getirdi.
En Çok Artış Yemde Ve Veteriner Hizmetlerinde
Alt kalemlere bakıldığında, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerde aylık yüzde 1,74, yıllık yüzde 31,08 oranında artış görüldü. Çandır, özellikle yem fiyatlarındaki yüzde 2,78’lik aylık artış ve veteriner hizmetlerindeki yüzde 55,83’lük yıllık artışın dikkat çekici olduğunu ifade etti. Tohumda aylık yüzde 1,40, gübrede yüzde 0,79, enerjide yüzde 0,83 artış yaşanırken, yıllık bazda tohum ve gübrede yüzde 33’ün üzerinde artış ilan edildi.
Tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerde ise aylık yüzde 4,59, yıllık yüzde 36,12 oranında artış kaydedildi.
Üretici Fiyatları Maliyetlerin Gerisinde Kaldı
Mayıs ayı Tarım ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi), aylık bazda yüzde 0,23, yıllık bazda ise yüzde 28,96 olarak açıklandı. Çandır, 10 yıllık ortalamaların üzerinde seyreden bu rakamların üretici açısından tatmin edici olmadığını belirtti. "Üretici, hem aylıkta hem de yıllıkta girdi maliyetleri karşısında dezavantajlı konuma düştü," diyen Çandır, üreticinin sadece girdi değil, diğer işletme maliyetlerini de karşılamakta zorlandığını vurguladı.
TÜFE Ve Gıda Enflasyonu Da Üreticiyi Desteklemiyor
Çandır, yurtiçi üretici enflasyonunun (Yİ-ÜFE) aylık yüzde 2,48, yıllık yüzde 23,13; yurtdışı üretici enflasyonunun (YD-ÜFE) ise aylık yüzde 2,40, yıllık yüzde 25,34 olarak ilan edildiğini söyledi. Gıda üretici fiyatlarında da benzer şekilde aylık yüzde 1,74 ve yıllık yüzde 26,15 artış yaşandı.
Tüketici fiyatlarında ise (TÜFE) aylık yüzde 1,53, yıllık yüzde 35,41 oranında artış gözlendi. Çandır, son 20 yılın Mayıs ayı ortalamasının çok üzerinde olan bu rakamların, manşet enflasyonun halen yüksek seyrettiğini gösterdiğini ifade etti.
“Bu Ayın Kaybedeni Tarımsal Üretici Oldu”
Mayıs ayında gıda enflasyonu tüketici tarafında yıllık yüzde 32,87, işlenmemiş gıdada ise yüzde 33,53 olarak ilan edildi. Yaş meyve ve sebze grubunda ise yıllık enflasyon yüzde 56,53’e ulaştı.
Verileri değerlendiren Başkan Çandır, "Mayıs ayı itibarıyla yüzde 31,8’lik girdi maliyet artışına karşılık yüzde 28,96’lık üretici fiyat artışı ve yüzde 35,41’lik tüketici fiyat artışı söz konusudur. Bu ayın kaybedeni, bir kez daha tarımsal üreticiler olmuştur," ifadelerini kullandı.
