Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin Türkiye Belediyeler Birliği iş birliğinde düzenlendiği Yalın Belediyecilik Sempozyumu’nun ‘Başkanlar Oturumunda’ Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, Dünya Belediyeler Birliği ve Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay ve Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) ve Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, yerel yönetimlerde yalınlaşmayı konuştu.
‘Yüzüncü yılda yerel yönetimler ve verimlilik’ konulu oturumu Medicabil Yalın Uygulama Koordinatörü Prof. Dr. Aysun Yılmazlar yönetti. Oturumda ilk sözü alan Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, 1932’de yayınlanan ‘amir çok, memur yok’ başlıklı gazete kupüründen örnek vererek, dönemler ve kişiler değişse de ‘verimlilik ve israf’ probleminin hiç değişmediğine dikkat çekti. Sempozyumla, ‘görünen ve görünmeyen verimsizliği bulup, bunu nasıl yok edeceğiz?’ sorusuna cevap aradıklarını dile getiren Başkan Aktaş, “Bizlerin varlık gerekçesi; vatandaşın yaşam kalitesini artıracak, vatandaş için değer üretmeyenden arınmamızı sağlayacak, sürekli iyileştirme odaklı bir model geliştirmekti. İşte bu çerçevede özel sektörün uzun yıllardır kalite ve verimlilik odaklı olarak kullandığı yalın yönetimi, 2020 yılından sonra belediyede uygulamaya başladık. Vatandaş için değer üretmeyen ne varsa gereksizdir ve israftır. İşte biz, yalın belediyecilikle bir sistem dâhilinde bundan arınıyoruz. Yalın yönetim batı kültürü kaynaklı değil, kendi inanç ve kültürümüzde var olan bir olgudur. İnancımız, akan bir nehrin kenarındayken bile normalden fazla su kullanılmasını israf olarak nitelendiriyor” dedi.
Yatırım payı ikiye katlandı
Kamusal kaynakların verimli kullanılması, sürekli iyileştirme ve kalitenin arttırılması maksadıyla yalın belediyecilik programına başladıklarını kaydeden Başkan Aktaş, “Ölçemediğimiz hiçbir işi yönetemeyiz düsturu ile hareket ediyoruz. Yalınlaşma çalışmalarında bugüne kadar yıllık 800 milyon TL kazanım elde ettik. Vatandaş memnuniyetini de yüzde 8 ile 23 aralığında arttırdık. Bu uygulamadan elde ettiğimiz kazanımı da vatandaşın mutluluğu için yeni projelere aktardık. 2020 yılında yatırımın doğrudan bütçedeki payı yüzde 22 iken bu oran bugün yüzde 45. Yani yatırımın bütçedeki payı iki kat artmış oldu. Rutin giderleri azaltıp vatandaş için değer üreten projelere kaynak ayırdık. Eski alışkanlıklardan vazgeçmek kolay değil ama değişmeyen tek şeyin değişim olduğuna inanıyoruz. Yalın kültürü tüm kuruma ve şirketlerimize yaydık” dedi.
Yalın uygulamalarda çok ilginç olaylarla da karşılaştıklarını dile getiren Başkan Aktaş, kurumsal stok yönetimi çalışmalarında ortaya çıkan, elle çalışan bir siren makinasını da katılımcılara göstererek, “Bu aslında müzelik. Niye depoda durur ki. Bunun ne işe yaradığını bile bilmeyeler var. Tarihi değeri olan bir şey varsa alın müzede kullanın. Bu da bir değer üretmek. Böyle bir sürü şeyler çıktı karşımıza” diyerek sunumunu tamamladı.
Akıllı şehircilik
Dünya Belediyeler Birliği ve Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay da yalın yönetim anlamında Bursa’nın yaptıklarından alacakları çok dersler olduğunu vurguladı. Yönetimde yalınlaşmayı akıllı şehircilik uygulamalarıyla ele aldıklarını vurgulayan Altay, “Artık hepimiz için gereklilik haline geldi ve birçok işimizi e-devlet üzerinden yürütüyoruz. Biz de evrak takip, vefat, beyan bilgisi, tahakkuk, talep, öneri, başvuru, eğitim kurs bilgisi, sicil bilgileri gibi pek çok hizmeti e-devlet üzerinden veriyoruz. Yaşadıklarımız bize sürekli yeni şeyler öğretiyor. Pandemide kazandığımız bir faydayı paylaşmak istiyorum. Bir ev taşıdığınızda su aboneliği için gelip abonelik sözleşmesi imzalamanız lazım. Ancak vatandaş pandemide gelemeyince, bunu dijital olarak nasıl yapabiliriz diye çalıştık. Şimdi belediyeye gelmeden imzalanabiliyor. Böylelikle hem belediyede vatandaşlarımızı karşılayacağı mekanların hem de onlarla ilgilenecek personel sayısının azaltılmasına katkı sağladık. Akıllı şehircilik uygulamalarıyla daha az çalışanla daha çok hizmet vermeye çalışıyoruz. Bu konuda personel memnuniyetini artırmak çok önemli. Daha az çalışan, çalışanların sosyal refahını artırmak için de önemli. Çünkü personele ayrılacak kaynak belli. Bunu ne kadar az kişi bölüşürse, sosyal refahı da o kadar artırmış oluruz. Yalınlaştırma konusunda yapılanlar önemli ama bunu akıllı şehirle desteklememiz gerekli” diye konuştu.
Liderlik makam değil, davranış şekli
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) ve Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, bir işin yalın olabilmesi için, hedeflerin net şekilde belirlenmesi ve araçların amaçların önüne geçmemesi gerektiğini vurguladı. Kadro kurulurken, bütçeyi belirtip, ne kadar adamla, ne kadar işi, ne kadar zamanda yapılabileceğinin belirtilmesi gerektiğini dile getiren Yılmaz, “Liderlik size tevdi edilen bir makam değil, aslında bir davranış şekli. Hizmetli de daire başkanı da belediye başkanı da yaptığı işle lider olur. İşi iyi yapma ile ilgili derdiniz olması lazım. Herkes tercih ettiği mesleği seçememiş olabilir. Ama herkesin şunu bilmesi lazım: ‘En değerli insan; karşımdaki insan. En değerli iş, önündeki iş’. Yalın dediğimiz şey, vicdan muhakemenizle sorumluluğunuzu yerine getirmeniz. Bu kadar büyük yapılarda tek istediğimiz şey; işini iyi yapmak isteyen personel ruhu” dedi.
