Mersin’de 50 yıldır elektrik ve elektronik aletlerin tamirini yapan Mustafa Yılmaz, özellikle Çin üretimi elektronik aletlerin Avrupa menşeili ürünlere kıyasla daha kısa ömürlü olduğunu iddia ediyor. Vatandaşların da Çin üretimi elektrik ve elektronik aletleri daha fazla kullandığını savunan Yılmaz, “Türkiye artık Çin çöplüğüne dönüşmüş durumda” dedi.
Haber – Vecdi Yenigül
Elektrik ve elektronik aletler günlük hayatımızda hepimizin kullandığı temel ihtiyaçların başında geliyor. Mutfak robotları, kurutma makineleri, tıraş makineleri, elektrikli süpürge ve daha birçoğu. Bu aletlerin üretimlerinin seri olarak yapıldığı düşünüldüğünde, etrafımızda bir elektrik ve elektronik evreni ile kuşatıldığımızı söyleyebiliriz. Özellikle Çin malı üretimi bu aletlerin sayıca fazla olması, vatandaşlarda kaliteli olup olmadığı sorusunu akıllara getiriyor. Mersin Büyük Hamam Pasajı’nda uzun yıllardır tamir ustalığı yapan Mustafa Yılmaz, elektrik ve elektronik aletleri alırken ve kullanırken dikkat edilmesi gereken hususları, seri üretimi olan elektronik aletlerin piyasada varlığı ve pandemide yaşadığı süreci, tam kapanma öncesi gazetemize anlattı.
“ELEKTRİĞİMİZ YOKTU, BEN DE BU MESLEĞE MERAK SALDIM”
Yarım asırdır tamir ustalığı yapan Mustafa Yılmaz, mesleğine başlama hikayesinin elektriğe sahip olamadıkları için başladığını ve merakın bunda etkili olduğunu belirterek, “Selanik göçmeniyim, Toroslar’da doğdum, okul bitince elektronik eşya satmaya başladık. İlkokulda okuduğum zamanlarda elektronik aletleri tamir etmeye başladım. Merakım vardı, 1964 yıllarında elektriğimiz yoktu, elektrikçi gelirdi ve ben de sürekli onu izlemeye başlardım. Kabloları takip ederdim, yaptığı her şeyi izleyerek öğrendim. Elektrik büyük bir ihtiyaçtı, bizim de elektriğimiz yoktu bu eksikliği gördüm ve ben de öğrenmeliyim dedim. Merakım böyle başladı. Çocukluğum Mersin çarşıda geçti. Hem okul okurdum hem de elektrik tamiri yapılan dükkanımıza gelirdim ve zamanla daha farklı aletler görmeye başladım. Hevesim elektronik aletlerin üzerine devam etti ve öğrendim. Sadece evde kullanılan elektronik ürünler değil bir röntgen cihazının dahi tamirini yapmayı öğrendim. Bir fotoğraf makinesinin büyük bir halini düşünün aynısını tamir etmeyi öğrendim. Tam 50 yıldır elektronik aletlerin tamirini yapıyorum. 25 yıl boyunca da uzman eksper olarak gümrük kaçağı eşyalar üzerine uzmanlık yaptım. Kaçak ürünlerle ilgili de uzmanlık yaptım” dedi.
“BANA AİT ÜRÜNLERİN GARANTİSİNİ VERİRİM AMA ÇİN MALLARINA GARANTİ VEREMEM”
Özellikle tıraş makinelerini tamir ettiğini ifade eden Yılmaz, Çin üretimi ürünlerin ucuz olmasından dolayı daha fazla tercih edildiğini, bunun da tamiri daha fazla gerektirdiğini kaydederek, “Burada küçük işletmemde vatandaşların en çok tamir edilmek için getirdiği alet tıraş makinesi oluyor. Dünyaca ünlü olan tıraş makinelerini satıyoruz aynı zamanda. Bu ünlü tıraş makineleri oldukça kaliteli ve uzun ömürlü oluyorlar. Ancak eskiden böyleydi şimdi yeni çıkan tıraş makinelerinin ömrü artık kısa. Özellikle Alman üretimi elektrik elektronik ürünler uzun ömürlü oluyor. Artık ürünler Çin üretimi olarak piyasada daha fazla. Bana ait olan kaliteli ürünlerin garantisini verebilirim ama yeni üretilen Çin üretimleri elektronik ürünleri için garanti veremem malzemeleri kötü. Yeni çıkan bütün eşyaların ömrü kısa. Beyaz eşya ürünlerinde de bu böyle. Bildiğimiz marka ürünler yıllarca kullanırsınız ama hiç bilmediğimiz ürünler kısa bir süre sonra bozuluyor. Örneğin elimde olan bazı tıraş makinelerinde bakır bulunuyor ve iletkenliği daha fazla ve kaliteli oluyor ama aynı ürünün Çin üretimi alüminyum kaplı bu da onun kısa ömürlü olmasına sebep oluyor. Üründe kullanılan malzeme, bobinajı, iletkenliği, aksamı gibi detaylar ürünün kalitesini ortaya koyuyor. Mutfak aletlerine baktığımız zaman ise eskiden kullanılan bir kıyma makinesi mekanik olarak çalışıyordu ve asla bozulmuyor.Çünkü kaliteli, ama şu an üretilenlerin dişleri plastikten yapılma en ufak bir harekette bir eti ya da bir sebzeyi kestiğinde kırılıyor. Türkiye artık Çin çöplüğüne dönüşmüş durumda. Eski bir aydınlatma ürününe baktığımızda içinde bakır trafo var ama şimdikiler bundan yoksun ve ömrü kısa oluyor” diye konuştu.
“FABRİKASYON ÜRÜNÜ ALETLER HEMEN BOZULABİLİYOR, TAMİRİ DE ZOR”
Avrupa yapımı ürünlerin yıllarca kullanılabildiğini iddia eden Yılmaz, işini sevdiğinin de altını çizerek, “Vatandaşların kalitesiz ürünleri bilmeden alması ya da bütçesine göre temin etmesi sonrası tamir ihtiyacı doğuyor ve ilk bize bunun tamiri için geliyorlar. Ben de istemem onların bu tamir için gelmesini. Bin 500 liralık makine alıyor vatandaş bozuluyor ve tamiri zor oluyor içi mikro direnç dolu. Bunlar da fabrikasyon üretimi, ancak Alman malı bir makine mekanik tıraş makinesi 25 yıl kullanılabiliyor. Burada işletmemde yüzlerce hurda olan, tamir edilmiş ve tamir edilmeye bekleyen ürün var. Plastik bir mutfak robotunun başlığı plastik ve yapımı da maliyetli oluyor. Bir kez kullanıldıktan sonra bozulur ve vatandaş da artık tamir etmeyi doğru bulmuyor. İşlerimiz yoğun, çalışıyoruz. Ben işimi seviyorum ve yapabiliyorum, herkese göre değişiyor” şeklinde konuştu.
“TAMİR İŞİ GÜZEL BİR MESLEK, ANLARSANIZ GÜZEL”
Vatandaşların da elektronik ürünleri kullanmada hatalar yaptığını ifade eden Yılmaz, “Bazı eşyalar var örneğin mutfak aletleri, saç kurutma makineleri, tıraş makineleri gibi ürünleri ilk gördüğüm an nasıl bir arızası olduğunu biliyorum. Vatandaşta bazı elektronik ürünleri yanlış kullandığı için de hemen bozuluyor.Yanlış şarj ediyorlar makinenin içindeki kartı yanıyor ve artık çöp oluyor. Biz de bundan memnun değiliz çünkü bazı makineler çok kaliteli olmasına rağmen en ufak bir hata ile tamir edilemez hale geliyor. Tamir işi güzel bir meslek, anlarsanız güzel, herkes de yapamaz” dedi.
“10 LİRAYA TAMİR EDİLECEK ALETİ, 50 LİRAYA YAPANLAR VAR”
Yılmaz, pandemi sürecinde vatandaşların dışarı çıkamamasının işlerini olumsuz etkilediğini sözlerine ekleyerek, “Piyasada maalesef bizim gibi ustaların dışında mesleği bilmeyenler var. Mesleğimizin kötü anılmasına sebep olanlar var. Dolandırıcılık yapanlar var, biri gelse de dolandırsak diye vatandaşın parasına göz koyanlar var. Tamire ihtiyacı olmadığı halde büyük bir maliyet çıkaran tamirciler var. 10 lira yapılacak tamiri 50 liraya yapıyorlar. Üzülüyorum bu duruma. Pandemi sürecinde tam kapanma var maalesef evde kalmaktan başka çaremiz yok, kendi evimde tamir edeceğim farklı bir işim olacak bu şekilde tam kapanmayı geçirmeye çalışacağım. Bunun yanında pandemi bizi çok kötü etkiliyor çünkü vatandaş dışarı çıkamıyor. Onlar gelmeyince bizler de iş yapamıyoruz” şeklinde konuştu.
