Haber-Mehmet Çetin
Mersin Büyükşehir Belediyesi'nin tarihi Mersin Kasaplar Çarşısı'nda uygulamayı planladığı restorasyon projesi için taraflar uzlaşamadı. Büyükşehir, restorasyon için kamulaştırma yoluna gitti. Kasaplar Çarşısı esnafı ise teklif edilen rakamların tatmin edici olmadığını vurguladı. Öte yandan kamulaştırmaya yanaşmamaları durumunda restorasyon giderlerini karşılama gibi bir seçeneklerinin de bulunduğunu belirten çarşı esnafı, masrafların kendileri için oldukça yüksek olduğunu belirtti. Gazetemize konuşan Kasaplar Çarşısı esnafı, restorasyona ihtiyaç olduğunu ancak Mersin Büyükşehir Belediyesi'nin Mersin Ticaret ve Sanayi Odası'yla birlikte yürüttüğü proje sürecine olumlu bakmadıklarını ifade etti.
ESNAF, DÜKKANINI SATMAK İSTEMİYOR
Kasaplar Çarşısı'nın kente kazandırılması için Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer'in göreve geldikten sonra başlattığı süreç başarıya ulaşamadı. Esnafta ilk zamanlarda büyük heyecan yaratan proje süreci, son günlerde hayal kırıklığına dönüştü. Esnaf, kamulaştırma için kendilerine teklif edilen tutarların düşük, restorasyon için kendilerinden istenen tutarların ise yüksek olduğunu dile getirdi. Konu, Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi Temmuz Ayı Birinci Birleşim Toplantısı'nda da gündeme geldi. Meclis Üyesi Mehmet Topkara, Kasaplar Çarşısı esnafının Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer'den randevu alamadığını ve kamulaştırmaya yanaşmadığını belirtti. Topkara, "Oranın yönetimi ve oradaki esnaf arkadaşlar 'Biz burayı satmak istemiyoruz diyor" ifadelerine yer verdi.
MECLİS'TE KASAPLAR ÇARŞISI GÜNDEME GELDİ
Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer ise "Orada 71 dükkan var, 21 adet dükkan sahibi ile uzlaşma sağlandı. Zaten biz çalışmaları Ticaret Odası ile beraber götürüyoruz. Ayrıca biz kamulaştırmayı diye kimsenin metazori bir şey yapmıyoruz. Dedik ki 'Dükkanların bir kısmı bizde kalsın, restorasyonunu biz yaparız' ama hangi konuda çalışacakları konusunda biz karar vereceğiz. 'Örneğin, burası kafe, şurası restoran olacak gibisinden biz karar vereceğiz' dedik ve onlar da kabul etti zaten. Biz kimseyi zorlamıyoruz. İsteyen bize satar, isteyen satmaz. Satmayanın da dükkanlarını biz restore edeceğiz hep beraber" yanıtını verdi. Konuyla ilgili söz alan Akdeniz Belediye Başkanı M. Mustafa Gültak da "Bayağı bir esnaf bana geldi, ben dedim ki 'siz gidip bunu Vahap başkan ile çözün' Diyorlar ki 'kamulaştırmayı kabul etmiyoruz'. Kamulaştırma konusunda 50 kişi sıkıntı çıkartıyor. Bana öyle geldiler ben de size ifade ettim" ifadelerini kullandı.
"ÇOĞUNLUK TARAF OLMUYOR"
Kasaplar Çarşısı yönetimi ve esnafı gazetemize konuşarak karşı karşıya kaldıkları sıkıntıları anlattı. Kasaplar Çarşısı Dernek Başkanı Mustafa Yastı, "Çoğunluk taraf olmuyor. Nedir bu? O yer belediyeden alındı. Orayı rahmetli babam aldı. 4 tane dükkan satın aldı oradan. Sen Mersin Büyükşehir Belediyesi olarak dükkanların tamamını sat. Aradan 100 sene geçsin, tekrar aynı filmi oynat. 'Aldım' de, diğer vatandaşlara tekrar sat. Böyle bir saçmalık olmaz. Çoğunluk hayır diyor" dedi.
"BU SEFER KAMULAŞTIRMA OLARAK GÜNDEMDE"
Kasaplar Çarşısı esnaflarından Haydar Okan, önceki yönetimlerde de benzer adımların atıldığını hatırlatarak, "Bu daha önceki dönemlerde de vardı. Önceki belediye başkanları da bunu yapmaya çalıştı. Macit Özcan, Burhanettin Kocamaz. Tabi Burhanettin Kocamaz'ın zamanında yüzde 95 devlet buraya destek veriyordu. Yüzde 5'ini de belediye karşılıyordu. Bizden muvafakat istediler. Çoğumuz muvafakat verdik. Bazı esnaflar vermedi. O dönem onun restore işine girmeye zamanı da yetmedi. Şimdi yine gündeme geldi. Bu sefer kamulaştırma olarak gündemde" diye konuştu.
"O ZAMAN KASAPLARI BOŞALTIP TEKRAR KASAPLARI KOYMAYACAKLARDI"
Önceki dönemde teklif edilen çalışmaya taraf olmayan esnafların ortaya sundukları gerekçelerde de değinen Okan, "O zaman kasapları boşaltıp tekrar kasapları koymayacaklardı. Öyle bir anlaşma vardı. Onlar da onun için vermedi. 'Biz nereye gidelim' diye. Kasapların çoğu vermeyince bu sefer olmadı. Bildiğim kadarıyla desteği yüzde 100'ünü alabiliyorsa veriyordu. Yani herkesin gönül rızası olursa yüzde 95 devlet destek verecekti" dedi.
"382 BİN LİRA TEKLİF EDİYOR"
Okan, sürecin şu an kamulaştırmaya döndüğünü ifade ederek, şunları söyledi; "Adam diyor ki 'ben senin dükkanına 382 bin lira veriyorum'. Çarşının ortasında, meydanda. 1+1 bir ev 1 milyon 100 bin lira olmuş. 382 bin lira teklif ediyor. Burada mesela 3 dükkan var. Birine 383 bin, birine 450 bin. Metrekaresine göre fiyat veriyor. Ama verdikleri en büyük rakamlar 430-440 bin ortalama olarak. 22,5 metrekareye 450 bin lira veriyor. 17 metrekareye 382 bin lira veriyor. Biz gittik, bu fiyatlar gülünç dedik. Başkanla da görüştük bunu. 'Ben yapacağım' diyor."
"DÜKKANIMA 400 BİN LİRA PARA VERECEK VEYA 1 MİLYON 200 BİN LİRA MASRAF ÇIKARTACAK"
Önlerinde kamulaştırmaya taraf olmamaları durumunda restorasyon masraflarını karşılamak gibi bir seçenek yer aldığını da dile getiren Okan, "Nasıl yapacağız? Bu 72 dükkanın tamamının alt düzeniyle üst çatısı, havalandırması, ıvırı, zıvırı her şeyi bize ait. O da 'size dükkan başı 1 milyon lira, 1 milyon 200 bin lira para çıkar' diyor. Benim dükkanıma 400 bin lira para verecek veya 1 milyon 200 bin lira masraf çıkartacak. Örnek veriyorum. Hiçbir esnaf bunun altına giremez ki. Adam pandemiden çıkmış zaten nefes alamıyor. Herkes bu sefer çekildi. Herkes birbirine bakıyor" diye konuştu.
ESNAF, SEÇER'LE GÖRÜŞEMİYOR
Okan, Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer'den bir süredir randevu alamadıklarını, Özel Kalem'i tarafından kendilerine henüz bir dönüş sağlanmadığını vurgulayarak; "Başkana belki yanlış yansıtıyorlar. Biz 26 kişi burada toplanıp ilk görüşmeyi yapmaya gittik. 'Ben burayı kamulaştıracağım' dedi. Buranın restoreye ihtiyacı var mı? Muhakkak var. Tamam, o pisliğin buradan kalkması lazım. Kamulaştıracağım. 'Fiyatlar düşük' dedik. 'Ona yapacak bir şeyimiz yok' dedi. 'Çok çok davalık olursunuz, paraya itiraz edebilirsiniz, kamulaştırmaya itiraz edemezsiniz' diyor. Tamam. Oradan esnafın biri kalktı. 'Biz de biraz yardım edelim, ufak bir şey biz de verelim' gibi bir sözünü orası yanlış anladı. 'Restorenin tamamını biz karşılayalım' anladı. 'Tamam' dedi. Tekrar başkandan randevu aldık. Aldığımız günden beri daha bizi çağıran yok. 3-4 seferdir özel kalemi tekrar arıyorum. 'Bizim başkanla randevumuz vardı' diyorum. 'Şu an sıradasınız, çağıracağız' diyor. Herhalde 1 ayı buldu. Randevu alamıyorum. Kendi kayıtlarına da baksınlar" ifadelerine yer verdi.
"VARIMIZ YOĞUMUZ BU DÜKKANLAR"
Esnaflardan Mehmet Ali Çınlar, uzun yıllardır Kasaplar Çarşısı'nda kasaplık yaptığını belirterek, "Babadan, dededen aşağı yukarı 1 asra yakın buradayız. 45 yıldır ben buradayım. Fiziki olarak misyonunu tamamladı. Bir restorasyon gerekiyor. 60'lı, 70'li yıllarda şehir yeni bir kasaba görünümündeyken bu çarşı aynı. Şehir 15-20 misli büyüdü, bu çarşı aynı. Yani buranın fiziki bir elden geçmesi elzem. Ama bizim restorasyona katkı yapacak maddi-fiziki imkanımız yok. Varımız yoğumuz bu dükkanlar. Bu restorasyon yapılırken, öyle basit, kısa süreli bir iş olmayacak. Biz ne yiyeceğiz ne içeceğiz? Bırakın bunu düşünmeyi bir de bizden restorasyona katkı payı istiyorlar. Bu imkansız. Nasıl yaparız? Dükkanlar kapalıyken, biz çalışmazsak ne yiyeceğiz ne içeceğiz? Çocuklarımıza ekmeğini nasıl götüreceğiz bilmiyoruz" diye konuştu.
"KOMİK RAKAMLAR TEKLİF EDİYORLAR"
Kendilerine teklif edilen tutarların tatmin edici olmadığını kaydeden Çınlar, "Hiçbir şey demiyorlar ve bir motosiklet parası teklif ediyorlar. Komik rakamlar teklif ediyorlar. Belediyenin teklif ettiği rakamları kabul etmek resmen harakiri olur. Bunu hiçbir şekilde kabul edemeyiz. Bu restorasyona da maddi katkı sunamayız biz. Bunu devletimizin, belediyemizin yapması lazım. Bunun maddi karşılığı bizde yok. Şartlarımızı ne kadar zorlarsak zorlayalım maddi karşılık veremeyiz" dedi.
"BİZİM BUGÜNÜMÜZ, GELECEĞİMİZ, HER ŞEYİMİZ BU DÜKKANDAN"
Kamulaştırmayı kabul eden esnafa ilişkin de konuşan Çınlar, "Uğraşmak istemediler. Varisi verdi, çok hisseliydi. Verdi, kurtuldu. Bizim bugünümüz, geleceğimiz, her şeyimiz bu dükkandan. Biz o şekilde davranamayız. Çoğu kapalı zaten. Uzun süredir kapalı ve çok hisseli dükkanlar. Ama bizim ekmek teknemiz, ekmek kapımız burası. Böyle bir şey yapamayız" ifadelerine yer verdi.
"RESMEN DÜKKANIMIZI BİZDEN GASP EDİYORLAR"
Esnaflardan Feridun Ergüven, Kasaplar Çarşısı'nda 2 dükkanı olduğunu belirterek, "30 yıldır burada esnafım. 2 dükkan da benim. Resmen dükkanımızı bizden gasp ediyorlar. Belediyecilik değil bu. Bundan önceki dönemde başkan aynı şekilde gidip imza attığımızda 'ben yapıp size teslim edeceğim' dedi. Bizden herhangi bir karşılık beklemedi. Bizden para da istemedi. Şimdi bu başkanımız bizden para da istiyor" dedi.
"BAŞKANIMIZ HERHALDE TİCARETE GİRMİŞ, EMLAKÇI OLMUŞ"
Ergüven, kendilerine karşı sergilenen tutumdan memnun olmadıklarını ifade ederek, "Buraya 400 bin lira değer biçiyor. 19 metrekare. Bunu 20 sene evvel 238 bin liraya ben aldım. Burada 3 tane de soğuk havam var. Bana '2 dükkanını 800 bin liraya alayım' diyor. Benim 3 soğuk havamın yapımı 400 bin lira eder. Gidip bir evde de kirada oturacağım. Benim dükkanım nerede, nereye gitti. Başkanımız herhalde ticarete girmiş, emlakçı olmuş. Bunun belediyecilikle bir alakası yok. Bu kadar esnaf mağdur olacak. Benim yıllardan beri burada emeğim var, işim var. Ben nereye gideceğim? Bir sürü borcum var. Kime gidip para isteyeceğim" diye konuştu.
