İhracatın yüzde 60'a yakın kısmının yapıldığı Rusya'dan gelen her kısıtlama, dal fiyatlarının düşmesine ve çiftçinin zor durumda kalmasına neden oluyor.
İhracatın yüzde 60'ı Risk Altında
Akdeniz'in bereketli topraklarında yetişen ve küresel narenciye pazarında önemli bir oyuncu olan Türkiye, yıllık 900 milyon dolar civarında döviz girdisi sağlayan bu sektörde en büyük darbeyi ana pazarı olan Rusya'dan alıyor. Adana Çiftçiler Birliği'nden yapılan açıklamalara göre, bu yıl yükselen kurların ihracat şansını artırmasına rağmen, Rusya Federasyonu tarafından uygulanan engellemeler ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle ihracat yavaşlamakta ve üreticinin dal fiyatları her geçen gün düşmektedir.
Üretici Sıkıntıda: "Dal Fiyatları Düşüyor"
Mersin, Adana ve Hatay illerinin başı çektiği narenciye üretiminde, Rusya'nın özellikle "analiz yaptırma" veya "hastalık ve kalıntı" iddialarıyla ürünleri limanlarda bekletmesi, sektörde büyük bir krize yol açıyor.
Bölge üreticileri, ihraç edilen malların geri dönmesi riskinin dahi piyasada bir fiyat baskısı yarattığını belirtiyor. Narenciye ihracatçılarının ürün alımını kısıtlaması, küçük ve orta ölçekli çiftçiyi doğrudan vurarak ürünü ucuza satmak zorunda bırakıyor.
Sektör temsilcileri, bu durumun sadece üreticiyi değil, aynı zamanda hasat, paketleme ve budama gibi ihtiyaçlarla geçimini sağlayan binlerce tarım işçisini de olumsuz etkilediğini vurguluyor.
Hükümetten Acil Beklenti: Destek ve Diyalog
Narenciye ihracatındaki bu krizin aşılması için sektör, acil önlemler alınmasını talep ediyor:
DFİF Desteği: Uzun yıllardır verilen Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kaynaklı ihracat desteğinin, geçen yıl 50 TL'ye düşürülmesinin ardından bu yıl henüz açıklanmamış olması, ihracatçıların rekabet gücünü ciddi şekilde düşürüyor.
Rusya ile Diyalog: Tarım ve Ekonomi Bakanlığı yetkililerinden oluşan bir heyetin acilen Rusya ile görüşmesi ve "analiz bahanesiyle bekletilen Türk narenciyesinin" önünün açılması isteniyor.
Finansman Desteği: Yüksek finansman maliyetleri nedeniyle çiftçiden kısıtlı mal alan ihracatçılara, yıllık ihracat miktarlarına göre Eximbank veya kamu bankaları kanalıyla uygun döviz kredisi imkanları tanınması talep ediliyor.
Uzmanlar, Akdeniz'in bereketli narenciye hasadının, uluslararası piyasalardaki politik ve ekonomik engeller nedeniyle heba olmaması için diplomasi ve finansal destek mekanizmalarının ivedilikle devreye girmesi gerektiğini belirtiyor.
