Batı Akdenizli ihracatçıların Bulgaristan sınır kapılarında yaşadığı sıkışıklık ve keyfi uygulamalar, alternatiflere yönlendirdi.
Turizm kenti Antalya, her yıl milyonlarca tatilciye ev sahipliği yaptığı kadar örtü altı üretim başta olmak üzere çok sayıda sektörle ihracatta da adından söz ettiriyor. Yaş sebze meyve ihracatının başta olduğu sektörler arasında maden, ağaç orman, kimyevi ve demir, demir dışı ürünler de dikkati çekiyor. Yıl sonuna yaklaşılan bugünlerde özellikle sınır kapılarında yoğunluk yaşanıyor. Kapılarda zaman zaman keyfi uygulamaların olduğundan dert yanan sektör temsilcileri, bugünlerde alternatif kapılar için planlar yapılıyor. Özellikle Romanya üzerinden Avrupa ülkelerine ulaşmak için TIR'ların taşınacağı gemiler için bakanlıklarla görüşmeler sürüyor.
'TÜM ANLAMLARDA ZOR BİR YIL OLDU'
2024'ün çok zorlu bir yıl olarak geçtiğini belirten BAİB Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, geçen yıl 2 milyar 670 milyon dolarlık ihracat rakamı yakaladıklarını söyledi. 2024 yılının şubat ve mart aylarında hedefledikleri 2 milyar 850 milyon dolarlık rakamın ulaşılamaz olacağını gördüklerini belirten Çavuşoğlu, yurt dışına gerçekleştirilen ziyaretlerle sektör olarak hızlı bir toparlanma yaşadıklarını söyledi. Çavuşoğlu, "Şu an itibarıyla geçen yılın aynı döneminin çok az da olsa üzerine çıktık. Bizi mutlu eden kısmı bu oldu. Son günleri biraz daha değerlendirirsek, geçen yılın rakamlarını geçip en azından 2 milyar 700 milyon dolarlık rakamlarla kapatmayı hedefliyoruz. Tüm anlamlarda zor bir yıl oldu" diye konuştu.
'İHRACATÇIMIZ, İHRACAT YAPAMAZ HALE GELİYOR'
Faizlerin yüksek olması, finansmana ulaşmanın zorluğu, sermaye yetersizliği nedenleriyle ihracatın zorlaştığını kaydeden Çavuşoğlu, döviz kurlarının sabit tutulmasının da ihracat anlamında zorluklar yaşattığını söyledi. İhracatçı sayılarıyla her zaman gurur duyduklarını, bu yıl ihracatçı sayısında da az da olsa düşüş yaşandığını belirten Başkan Çavuşoğlu, "Artık ihracatçımız, ihracat yapamaz hale geliyor. İç piyasaya yöneliyor. Yılmadan yola devam etmemiz gerekiyor. Sektör olarak yaş meyve sebze, maden, ağaç orman, kimyevi ve demir, demir dışı ürünler olarak sektörel sıralama yapabiliriz. 26 sektörle ihracata devam ediyoruz" dedi.
'İHRACATIMIZI NEREDEYSE DURMA NOKTASINA GELDİ'
Çin, Almanya, ABD ve Rusya'nın ihracat yapılan ülkeler arasında ilk sıralarda yer aldığını belirten BAİB Başkanı Çavuşoğlu, ihracatta kapı sorununa da değindi. Kapılarda TIR'ların uzun süreler beklemesinin tüm sevkiyat operasyonunu olumsuz etkilediğini ve ihracatçıyı zarar ettirdiğini belirten Çavuşoğlu, "Bizim için bu kapı meselesi, kanayan bir yara. Her sene 2-3 defa kapı sorunu yaşıyoruz. Gümrüklerde yeni bir sistem geçişi oldu. 1 hafta süren bu çalışma nedeniyle ihracatımız neredeyse durma noktasına geldi. Öyle olunca da kapılarda yığılmalar gerçekleşti. Asıl burada yapılması gereken; bizim kapımızı büyütürken Bulgaristan tarafının da sınır kapısını büyütmesi gerekiyor. Böyle olursa bir anlamı olur" diye konuştu.
KAPILARA ALTERNATİF DENİZ YOLU
Avrupa'ya geçiş için kullanılan Bulgaristan'ın keyfi uygulamaları nedeniyle sınır kapılarında zaman zaman sorunlar yaşadıklarını da kaydeden Çavuşoğlu, "Keyfi sebeplerle her sene 3-4 sefer, 20 gün- 1 ayı bulan tıkanıklıklar yaşadık. O nedenle alternatifler üzerinde duruyoruz. Gemiyle Romanya'ya geçmeyi planlıyoruz. Bakanlıklarla da bununla ilgili görüşmeler yapıyoruz. En azından alternatifimiz olmalı. İzmir'den İtalya’ya özel gemi seferleri. Ancak en mantıklısı, şu anda Romanya'ya TIR'ları taşıyacak gemi seferleri" dedi.
'KALINTILI ÜRÜNÜN İÇ PİYASAYA SUNULMASI MÜMKÜN DEĞİL'
Sınır kapılarında gerçekleştirilen denetimlerde, ürünlerde kalıntı tespit edildiğinde, iç pazara sunulduğu yönünde sosyal medyada çıkan iddialara da cevap veren BAİB Başkanı Çavuşoğlu, "İhraç ürünleri döndüğünde şuna emin olarak söylüyorum. Çok katı bir şekilde ithalat rejimine tabi tutuluyor. Analizi bozuk olmasa dahi teste tabi tutuluyor. Mevzuatımıza uygun kalıntı yoksa TIR serbest bırakılıyor. Kalıntılı ürünün iç piyasaya sunulması mümkün değil, anında imha ediliyor" diye konuştu. İhraç edilen ürünlerin yüzde 99,7’sinin sorunsuz geçtiğini, kalan binde 3'lük dilimde üreticiden kaynaklı sorun nedeniyle kalıntı tespit edildiğini belirten Çavuşoğlu, üreticinin ilaçlama sonrası beklemesi gereken süreye uymadığını, erken hasat ettiği için ürün üzerinde ilaç kalıntısı tespit edildiğini ifade etti.