1-31 Ocak arası ‘Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı’ olarak biliniyor. Konuya ilişkin, Mersin Tabip Odası Başkanı Dr. Nasır Nesanır ile yaptığımız görüşmede, serviks kanserinde tanı, teşhis ve tedaviyi konuştuk.
Serviks kanseri nedir?
Dr. Nesanır; serviks (rahim ağzı) kanserinin, kolorektal ve akciğer kanserlerinden sonra kadınlar arasında en sık görülen 4. kanser olduğunu belirtti.
Başkan Nesanır; kanserin, kadınlar arasında 2020 yılında; meme, akciğer ve kolorektal kanserden sonra, mortalite (ölüm) hızında en yüksek 4. kanser olduğunu söyledi.
5 yaşın altındaki kadınlarda en çok görülen 3 kanserden biri olan serviks kanserinde, kansere yakalanan yaklaşık 100 kadından 55’i hayatını kaybediyor. Dr. Nesanır, servikal kanserlerin sık görülmesinin, sık ölümlere neden olması yönü ile ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğuna işaret ederken, Dünyada her iki dakikada bir kadının servikal kanser nedeni ile ölmekte olduğunu hatırlattı.
“HPV aşılanması, tarama programları ve gereken müdahaleler ile servikal kanserler bir halk sağlığı sorunu olmaktan çıkarılabilir”
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün 2020 yılında Servikal Kanser Eliminasyon Programı’nın başlattığını söyleyen Dr. Nasır Nesanır, programa göre servikal kanserle tekil değil, global olarak mücadele edilmesi gerektiğine karar veren örgütün, tüm ülkelere uygun tarama programları ve HPV aşılamasını önerdiğini aktardı.
Türkiye’de 2014 yılından bu yana Servikal Kanser Tarama Programı yürütülüyor. Tarama standartlarına göre 30-65 yaş grubundaki her kadının 5 yılda bir HPV testi ile taranması, pozitif çıkan olguların smear ile tekrar değerlendirilmesi yetkililerce planlanıyor. Başkan Nesanır da; HPV aşısı ve tarama programları sayesinde, servikal kanserin bir halk sağlığı sorunu olmaktan çıkacağının altını çizdi.
“Halk temelli eliminasyon programı elzemdir”
Türkiye’de servikal kanserlerin eliminasyonu konusunda da açıklamalarda bulunan Dr. Nesanır, “Zihniyet, altyapı ve maliyet, eğitim ve farkındalık, sürveyans, mevzuat ve en önemlisi sağlık sisteminde liyakatli yöneticilerin varlığı ile; halk temelli, bilimsel temellere dayalı yeterli, gerçekçi yaklaşımlı bir eliminasyon programı, yönetimi ve söz konusu programa gerekli bütçenin ayrılması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
''Erken tanı ile serviks önlenebilir''
Dr. Nesanır, “Serviks kanseri; sıklığı ya da ölüm riski nedeni ile değil, aşıyla yakalanma riskinin ortadan kalması ve erken tanı ile önlenebilir. Bu durumun öne çıkarılarak toplumda farkındalık yaratılmasıyla, söz konusu kanserin eliminasyonunda fırsat oluşturduğu bir gerçektir.” açıklamalarıyla, HPV aşısının önemine de vurgu yaptı.
Nesanır; HPV 9’lu aşının ülkemizde temin edilebiliyor olsa dahi, HPV aşılarının hiçbirinin şu an ücretsiz olmadığını söylerken, söz konusu aşının, zorunlu aşı takviminde yer almadığını aktardı.
Başkan Nesanır, rahim ağzı kanserine karşı yüzde 100’e yakın koruma sağlayan HPV aşısının ücretsiz olması talebinde de bulundu.
HPV taraması ücretsiz, HPV aşısı ücretsiz değil
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kasım 2022'de HPV aşısının ücretsiz şekilde uygulanacağı müjdesini vermişti. Dr. Nesanır, konuya ilişkin Bakanlığın henüz bir adım atmadığını söyledi.
Mersin Tabip Odası Başkanı Nasır Nesanır; HPV aşısıyla ilgili, ‘’Pek çok ülkede HPV aşısı 11-12 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklarına ulusal aşı takvimi gereğince yapılıyor. Yine bu ülkelerde 45 yaşına kadar aşı, kadın ve erkeklere ücretsiz olarak uygulanıyor.’’ diye konuştu.
“HPV aşısının ücretsiz olması öncelikli durumdur”
Rahim ağzı kanserinin önlenebilen bir hastalık olduğunu hatırlatan Nesanır; son olarak, söz konusu kanserden ülkemizde her 100 bin kadından dördüne rahim ağzı tanısı konulduğu ve yarısından fazlasının ileri evrede tanı aldığını da kaydetti. Söz konusu durumun ciddiyetine değinen ve öncelikli bir durum olduğunu söyleyen Dr. Nasır Nesanır, HPV aşısının ücretsiz olması gerektiği yönündeki talebini tekrarladı.