Türkiye'de milyonlarca esnaf, çiftçi ve serbest meslek sahibini doğrudan ilgilendiren Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) 4/B sigortalılık kolu olan Bağ-Kur, emeklilik şartları ve maaş zamları ile her zaman gündemin en önemli konularından biridir.
Özellikle 2025 yılı maaş artışları ve SSK ile Bağ-Kur arasındaki prim günü eşitsizliğinin giderilmesine yönelik beklentiler, milyonlarca vatandaş tarafından yakından takip edilmektedir. Bu kapsamlı rehberde, "Bağ-Kur nedir?" sorusundan başlayarak, 2025 yılındaki güncel emekli maaşlarına, emeklilik için gereken prim günü ve yaş şartlarına kadar tüm merak edilenleri bir araya getirdik.
Bağ-Kur Nedir, Kimleri Kapsar?
Bağ-Kur, en genel tanımıyla kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan kişilerin sosyal güvencesini sağlayan bir sistemdir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında 4/B sigortalısı olarak adlandırılırlar. Bu sigortalılık kolu başlıca şu grupları kapsar:
Vergi mükellefi olan esnaf ve sanatkarlar,
Şirket ortakları (Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, limited şirket ortakları vb.),
Serbest meslek erbapları (avukat, doktor, mali müşavir vb.),
Tarımsal faaliyette bulunan çiftçiler.
2025 Bağ-Kur Emekli Maaşı Zammı ve En Düşük Maaş
2025 yılı itibarıyla tüm emekli maaşlarına olduğu gibi Bağ-Kur emekli maaşlarına da yılın ilk altı ayı için enflasyon farkı ve refah payı eklenerek zam yapılmıştır.
Yapılan son düzenlemelerle birlikte, 2025 yılında en düşük kök Bağ-Kur emekli maaşı 12.500 TL'ye yükseltilmiştir. Ancak kök maaşı bu rakamın altında kalan emeklilerin maaşları Hazine desteği ile bu taban aylığa tamamlanmaktadır. Yılın ikinci yarısında (Temmuz ayında) yapılacak olan altı aylık enflasyon oranına göre yeni bir zam daha belirlenecektir.
Bağ-Kur Emeklilik Şartları: Prim Günü ve Yaş
Bağ-Kur'dan emekli olabilmek için sigortalının yerine getirmesi gereken iki temel şart bulunmaktadır: Belirli bir prim gün sayısını tamamlamak ve kanunda öngörülen yaş haddine ulaşmak. Bu şartlar, sigortalılık başlangıç tarihine göre değişiklik göstermektedir.
Normal Emeklilik (9000 Prim Günü):
Genel olarak Bağ-Kur sigortalıları için normal emeklilikte tamamlanması gereken prim gün sayısı 9000 gündür (25 yıl). Bu şartı yerine getiren erkek ve kadın sigortalılar, sigortalılık başlangıç tarihlerine göre belirlenen yaş şartını da tamamladıklarında emekli olabilirler.
Merakla Beklenen Reform: Prim Günü Eşitlenmesi (7200 Gün)
SSK (4/A) sigortalıları 7200 prim günü ile emekli olabilirken, Bağ-Kur'luların 9000 gün prim ödemesi gerekliliği uzun süredir bir eşitsizlik olarak görülmekteydi. Hükümetin seçim vaatleri arasında yer alan Bağ-Kur prim gün sayısının 7200'e düşürülmesi yönündeki çalışma devam etmektedir. Bu düzenlemenin yasalaşması halinde, özellikle küçük esnaf ve sanatkarlar için daha erken emeklilik imkanı doğacaktır. An itibarıyla düzenlemenin meclise sevk edilme süreci beklenmektedir.
Kısmi Emeklilik: 5400 Günden Emeklilik Mümkün Mü?
Evet, 9000 prim gününü tamamlayamayan Bağ-Kur sigortalıları için "kısmi emeklilik" veya "yaştan emeklilik" olarak bilinen bir hak bulunmaktadır. Bu hak için gereken prim gün sayısı 5400 gündür (15 tam yıl).
Ancak 5400 günden emeklilikte yaş şartı, normal emekliliğe göre daha yüksektir. Sigortalılık başlangıç tarihine göre değişmekle birlikte, kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş gibi daha ileri yaşlarda emeklilik hakkı kazanılır. EYT düzenlemesi kapsamında olanlar için ise yaş şartı aranmamaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
En düşük Bağ-Kur emekli maaşı şu an ne kadar?
2025 yılı Ocak zammı sonrası en düşük Bağ-Kur emekli aylığı, Hazine desteği dahil 12.500 TL olarak uygulanmaktadır.
Bağ-Kur primleri SSK ile ne zaman eşitlenecek?
Bağ-Kur prim gün sayısını 9000'den 7200'e düşürecek olan düzenleme üzerinde çalışmalar devam etmektedir. Henüz yasalaşmamıştır ve net bir tarih bulunmamaktadır. Gelişmeler için SGK'nın resmi duyuruları takip edilmelidir.
5400 günden emekli olunca maaşım daha mı düşük olur?
Evet, emekli maaşı ödenen toplam prim gün sayısı ve bu primlere esas kazançlar üzerinden hesaplandığı için, 5400 gün üzerinden emekli olan bir kişinin maaşı, 9000 gün üzerinden emekli olan bir kişiye göre genellikle daha düşük olmaktadır.
Bağ-Kur ve SSK arasındaki temel fark nedir?
En temel fark, sigortalılık statüsüdür. SSK (4/A), bir işverene bağlı olarak hizmet akdiyle çalışanları kapsarken; Bağ-Kur (4/B), kendi işini yapan bağımsız çalışanları kapsar. Bu statü farkı, prim gün sayıları ve prim ödeme sorumlulukları gibi konularda farklılıklar yaratır.
