Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, yaklaşık 60 yıl önce Burdur Boubon Antik Kenti’nden Danimarka’ya kaçırılan Roma İmparatoru Septimus Severus’un heykel başının Türkiye’ye iadesinin sağlandığını duyurdu.
Bakan Ersoy, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Bakanlığımızın yoğun çalışmaları ve diplomatik girişimleri sonucunda, Burdur Boubon Antik Kenti'nden yaklaşık 60 yıl önce kaçırılan Septimius Severus'a ait heykel başı ile Pisidia Bölgesi'ne ait Düver pişmiş toprak levhaları, ait olduğu topraklara, ülkemize dönüyor" dedi. Bakan Ersoy, Danimarka’dan iadesi sağlanan heykel başının gövdesinin de ABD'ye kaçırıldıktan yıllar sonra iadesinin sağlandığını hatırlatarak, "Yani iki parça halinde ülkemizden kaçırılan Septimis Severus heykeli uzun bir aranın ardından yeniden tek parça olacak" ifadelerini kullandı.
Ersoy, iadesi sağlanan son eserlerle birlikte 2018 yılından bu yana ana yurda getirilen eser sayısının 7 bin 898 olduğunu belirterek, "Kültürel mirasımızı korumak ve gelecek nesillere aktarmak için yürüttüğümüz çalışmalarda bu önemli adımı atmış olmanın gururunu yaşıyoruz. Bu süreçte katkılarından dolayı Türkiye'nin Danimarka Büyükelçiliği’ne, Danimarka NY Carlsberg Glyptotek Müzesi'ne ve emeği geçen Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ekibimize teşekkür ediyorum" dedi.
NADİR ESERLERDEN
MS 193-211 yılları arasında hüküm süren Roma İmparatoru Septimius Severus’a ait bronz heykel başı, 1960’lı yıllarda Boubon Antik Kenti’nde gerçekleştirilen yasa dışı kazılar sırasında yurt dışına çıkarıldı. Türk bilim insanı Prof. Dr. Jale İnan’ın 1970’li yıllarda yaptığı araştırmalar ve yayımladığı bilimsel çalışmalar, eserin kökeninin belirlenmesinde ve iadesinde temel kaynak oluşturdu. Heykel başının iade süreci, Kopenhag Türkiye Büyükelçiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığının sunduğu belgeler ve bilimsel kanıtlar doğrultusunda, Glyptotek Müzesi’nin etik değerlere dayalı kararıyla sonuçlandı. Müze Müdürü Gertrud Hvidberg-Hansen, "Kaçak kazılarla elde edilen bu eserin ait olduğu topraklara dönmesi, müzecilik ilkeleri ve etik değerler açısından önemli bir adımdır" ifadelerini kullandı. Heykel başı, Roma sanatının detaylara verdiği önemi ve dönemin liderlik sembollerini yansıtan nadir eserlerden biri olarak kabul ediliyor.
Ayrıca, Boubon kökenli eserlerle birlikte, Pisidia Bölgesi’ne ait düver pişmiş toprak levhalarının iadesine de karar verildi. 1960’lı yıllarda yapılan kaçak kazılarla yurt dışına çıkarılan bu levhalar, bölgenin kültürel mirası açısından kritik bir öneme sahip.
Boubon Antik Kenti’nden yaklaşık 60 yıl önce kaçırılan Septimius Severus heykel başı, kısa süre içinde Türkiye’de sergilenmeye başlanacak. 2024 yılı içerisinde Türkiye’ye iadesi sağlanan eser sayısı bu heykel başı ile birlikte 94’e ulaşırken, 2018-2024 yılları arasında toplamda 7 bin 898 eser ve 2002-2024 yılları arasında ise toplam 12 bin 213 eser yurt dışından ülkeye kazandırıldı.
BOUBON KÖKENLİ ESERLER ABD'YE DE KAÇIRILDI
Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserlerin yalnızca Avrupa değil, ABD'ye de gönderildiği biliniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Manhattan Bölge Savcılığı ile yaptığı iş birliğiyle, geçen yıllarda Boubon kökenli Lucius Verus, Septimius Severus, Genç İmparator ve Giyimli Kadın heykellerinin yanı sıra İmparator Caracalla’ya atfedilen iki büst ve dönemin önemli şahsiyetlerine ait 5 baş ile bir bronz kadın büstünün ABD’den Türkiye’ye iadesini sağlamıştı.
Danimarka’dan gelen son iade, Boubon Antik Kenti’nin kültürel zenginliklerinin bütünlüğünü sağlama adına bir başka önemli adım olarak değerlendirildi.
