EKONOMİ

Yıllardır süren mücadele bitti: Milyonlarca çalışana iyi haber açıklandı

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, pandemi döneminde işverenler tarafından zorunlu ücretsiz izne çıkarılan milyonlarca çalışanı ilgilendiren kritik bir karara imza attı.

29 Mayıs 2025 tarihli karara göre, ücretsiz izinde geçirilen süreler, belirli şartlar altında işçinin kıdem tazminatına ve yıllık izin hakkı hesabına dahil edilecek. Bu şart, ücretsiz izin süresinin, işçinin bildirim süresine 6 hafta eklenmesiyle bulunacak süreyi aşmaması olarak belirlendi. Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, "Bu kararla birlikte yüz binlerce çalışan eksik ödenmiş olan kıdem tazminatını, yıllık iznini alabilecek" dedi.

Bu emsal karar, pandemi döneminde uygulanan ücretsiz izinlerin hukuki statüsü konusundaki belirsizliği ortadan kaldırdı. Pandemi sürecinde 4857 sayılı İş Kanunu'na eklenen geçici 10/2 maddesi kapsamında, çok sayıda işçi uzun süreler boyunca ücretsiz izne çıkarılmıştı. Normalde, hizmet akdinin askıda sayıldığı bu süreler kıdem ve yıllık izin hesabına katılmıyordu. Bu durum, işçilerin "sanki hiç çalışmamış gibi" bir pozisyona düşmesine ve psikolojik rahatsızlık yaşamasına neden olmuştu. Konu yargıya taşındığında ise bölge mahkemelerinden çelişkili kararlar çıkmış, bu da uyuşmazlığın Yargıtay'a taşınmasını zorunlu kılmıştı.

Yargıtay'ın Hakkaniyetli ve Dengeli Yaklaşımı

Yargıtay, kararını verirken hem işçi hem de işveren tarafının koşullarını gözeten adil bir yaklaşım sergiledi. Yüksek mahkeme, pandemideki zorunlu ücretsiz iznin tarafların iradesi dışında geliştiğini kabul etti. Bu nedenle, tüm mali yükün sadece işçiye veya sadece işverene yüklenmesinin hakkaniyetli olmayacağına hükmetti. Bu dengeyi sağlamak amacıyla, hükümet kararıyla verilen zorunlu ücretsiz izin dönemlerinin, işçinin ihbar süresine 6 hafta eklenerek belirlenmesi gerektiği yönünde karar verdi. Bu süreyi aşan kısımların ise hesaba katılmayacağını belirtti.

Çalışanlar İçin Yol Haritası: Haklar Nasıl Alınacak?

Bu kararın ardından çalışanlar için yeni bir hak arama süreci başladı. Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, halen çalışan işçilerin işverenlerine başvurarak hesaplamaların yeniden yapılmasını talep etmelerini önerdi. İşten ayrılmış olanlar için ise 5 yıllık bir zaman aşımı süresi bulunduğunu hatırlattı. Bu süre içinde mahkemeye başvuran işçilerin, emsal karar sayesinde davalarını kazanacaklarını ve eksik ödenen haklarını alabileceklerini ifade etti. Karakaş, işverenlerin talebi reddetmesi durumunda mahkeme yolunun açık olduğunu belirtti.