Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 3 Ekim Cuma günü açıklayacağı eylül ayı enflasyon verileri öncesinde, Anadolu Ajansı (AA) Finans Enflasyon Beklenti Anketi sonuçlandı. Ankete katılan 26 ekonomist, eylül ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)'nin bir önceki aya göre ortalama yüzde 2,47 oranında artacağını tahmin etti. Söz konusu tahminler, en düşük yüzde 1,95 ve en yüksek yüzde 2,70 aralığında şekillendi.
Aylık Enflasyon Tahminlerinde Yukarı Yönlü Beklenti
Ağustos ayında açıklanan TÜFE artışı yüzde 2,04 seviyesinde gerçekleşmişti. Ancak ekonomistlerin eylül ayına dair beklentileri bu seviyenin üzerinde seyrederek enflasyonun artış eğilimini sürdürebileceğine işaret etti. Aylık bazda açıklanacak yüzde 2,47'lik artış tahmini, gıda fiyatları başta olmak üzere enerji ve hizmet sektörlerindeki fiyat değişimlerinin etkisini gözler önüne seriyor.
Yıllık Enflasyon Oranında Sınırlı Gerileme Beklentisi
Ekonomistlerin yaptığı değerlendirmeler, yıllık bazda TÜFE'nin eylül ayında yüzde 32,31 seviyesine gerileyebileceğini ortaya koydu. Bu oran, bir önceki ay olan ağustosta yıllık bazda açıklanan yüzde 32,95’lik gerçekleşmeden daha düşük bir seviyeye işaret ediyor. Söz konusu gerilemenin sınırlı olması, fiyat artışlarının yılın ikinci yarısında da devam ettiğini gösteriyor.
Yıl Sonu Enflasyon Tahmin Aralığı Genişliyor
Ankete katılan ekonomistlerin yıl sonuna ilişkin enflasyon beklentileri ise yüzde 29,20 ile yüzde 32,54 arasında değişiklik gösteriyor. Bu kapsamda yılın kalan üç ayında enflasyonun yönü ve hızına ilişkin beklentilerde belirgin bir belirsizlik dikkat çekiyor. Yıl sonu için belirlenen bu geniş tahmin aralığı, özellikle döviz kuru, enerji maliyetleri ve iç talep gibi ekonomik göstergelerdeki değişkenliklerin ekonomistlerin öngörülerini doğrudan etkilediğini ortaya koyuyor.
2025 Tahminleri de Şimdiden Şekilleniyor
Ekonomistlerin 2025 yılı sonuna yönelik yaptığı tahminlerde yüzde 30,09’luk bir yıllık enflasyon beklentisi öne çıktı. Bu beklenti, Türkiye’nin orta vadeli enflasyonla mücadele politikasına dair piyasa beklentilerinin şekillendiğini gösteriyor. Özellikle parasal sıkılaştırma adımları ve kur politikalarının gelecek yıl fiyatlar genel seviyesi üzerindeki etkisi yakından izlenmeye devam edecek.
Yıl İçinde Aylık Tahminler ile Gerçekleşme Arasındaki Farklılıklar
AA Finans tarafından derlenen veriler, yılın başından bu yana ekonomistlerin aylık bazda yaptıkları enflasyon tahminleri ile gerçekleşmeler arasındaki farklılıkları da göz önüne seriyor. 2025 yılı için yapılan aylık bazlı beklentiler ve gerçekleşmeler şu şekilde:
-
Ocak ayında ekonomistler yüzde 4,29'luk bir artış beklerken, gerçekleşen oran yüzde 5,03 oldu.
-
Şubat ayında tahmin yüzde 2,97 iken, TÜFE yüzde 2,27 oranında arttı.
-
Mart ayında beklenti yüzde 2,87 seviyesindeyken, gerçekleşme yüzde 2,46 olarak açıklandı.
-
Nisan ayında ekonomistler yüzde 3,24’lük bir artış öngörürken, gerçekleşme yüzde 3 olarak ölçüldü.
-
Mayıs ayında tahmin yüzde 2,10 olurken, TÜFE yüzde 1,53 oranında yükseldi.
-
Haziran ayı beklentisi yüzde 1,53 iken, gerçekleşme yüzde 1,37’de kaldı.
-
Temmuz ayında ekonomistler yüzde 2,34’lük bir artış tahmin etmişti; gerçekleşme ise yüzde 2,06 oldu.
-
Ağustos ayı için yapılan tahmin yüzde 1,79 iken, açıklanan oran yüzde 2,04 seviyesinde gerçekleşti.
-
Eylül ayında ise beklenti yüzde 2,47 olarak belirlendi ve gerçekleşme için TÜİK’in açıklaması bekleniyor.
Ekonomistlerden Gelen Açıklamalar da Öne Çıkıyor
Ekonomistlerin ortak görüşü, önümüzdeki dönemde enflasyonun seyrini belirleyecek temel etkenin para politikası uygulamaları ve döviz kurlarındaki hareketlilik olacağı yönünde. Ayrıca bazı uzmanlar, mali disiplinin korunması ve yapısal reformların hızla uygulanmasının fiyat istikrarı açısından büyük önem taşıdığını vurguluyor.
Öte yandan, bazı ekonomistlerin görüşleri dikkat çekici nitelikte. Bir katılımcı değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı:
“Eylül ayında baz etkisi nedeniyle sınırlı bir gerileme yaşanabilir ancak bu, çekirdek enflasyondaki yükseliş eğiliminin sürdüğü gerçeğini değiştirmeyecektir.”
TÜİK’in Açıklayacağı Veri Merakla Bekleniyor
Sonuç olarak, tüm gözler şimdi 3 Ekim Cuma günü Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanacak enflasyon verilerine çevrildi. Söz konusu açıklama yalnızca tüketicilerin alım gücü açısından değil, aynı zamanda Merkez Bankası’nın faiz kararları ve hükümetin ekonomi politikaları açısından da belirleyici bir rol oynayacak. Açıklanacak veriler, yılın son çeyreğine girerken ekonomik yol haritasının netleşmesinde etkili olacak.