Teknolojinin gelişmesiyle tozlu raflara kaldırılan daktiloların, çocukluğundan beri tamirciliğini yapan Ramazan Özdemir gazetemizin sorularını yanıtladı. Artık kullanılmayan daktiloların gelir kapısı olmadığını belirten Özdemir, “Eskiden buralarda daktilo tamircileri vardı, bakım yaptıkları yerler vardı ama artık kimseye iş kalmadı daktiloyla ilgili. Daktiloyla ilgili olan alanların, dükkanların hepsi kapanmış oldu artık” dedi.
Haber – Gülsen Kaya
Teknolojinin gelişmesiyle tozlu raflara kaldırılan daktiloların, çocukluğundan beri tamirciliğini yapan Ramazan Özdemir gazetemizin sorularını yanıtlayarak, daktiloların kendi zamanlarının en iyi yazı yazma makineleri olduğunu, şimdilerde tarihe karıştığını ve artık sadece bir antika değeri taşıdığını belirtti. Özdemir, “Bu zamanda artık daktilolar sadece bir süs veya antika pozisyonuna düştü. Şu anda daktilo kullanan çok az, nadir kullanılmaktadır. Daktilo kendi zamanın en iyi yazı yazma aracıydı” ifadelerini kullandı.
“ARTIK DAKTİLO BİTTİ”
Küçüklükten beri daktilo tamircisi olan ve daktilo işine eskiden gönül vermiş olan ve artık daktilo ustalığından para kazanamayan Ramazan Özdemir, “Daktilonun kullanımını bilgisayarlar kullandı. Çağımıza ayak uydurmak için artık herkes bilgisayar kullanmak zorunda kalıyor. Artık daktilo bitti. Elektronik klavyeye geçtik, manüel klavyeden. Eskiden hesap makineleri vardı, bir ileri, iki geri şeklinde işlem yapılıyordu. Artık elektronik tuşları kullanıyoruz. Daktilodan çok daha avantajlı bir durum olduğu için, çok daha iyi. Çünkü daktiloda bir yanlış yapıldığı zaman, özel daktilo silgileri vardı, onunla silerdik. Mavi renkteydi yani bir nevi kağıdı kazırdık onunla, çok sert olduğu için. Ya da daksil denilen beyaz boyayla yanlış yazılan harflerin, kelimelerin üzeri çizilirdi ve yanlışlıklar böyle giderilmeye çalışılırdı” şeklinde konuştu.
“DAKTİLO KENDİ ZAMANIN EN İYİ YAZI YAZMA ARACIYDI”
Daktilonun kendi zamanının en iyi yazı yazma makinesi olduğunu, ama artık sadece bir süs eşyası olarak kullanıldığını, daktilonun yerini elektroniklerin aldığını ve eskiden daktilo için her gün der aldığını belirten Özdemir, “Ama bu zamanda artık daktilolar sadece bir süs veya antika pozisyonuna düştü. Şu anda daktilo kullanan çok az, nadir kullanılmaktadır. Daktilo kendi zamanın en iyi yazı yazma aracıydı. Ben ticaret lisesi mezunuyum, lise birden itibaren, liseyi bitirene kadar her gün daktilo dersine girerdim. Daktilo sınıfı olurdu bir sınıfa 50 tane daktilo yerleştirilirdi bizde başlarına geçip, daktilo öğrenirdik o zamanda, daktilo çok iş görürdü eskiden, özel dersleri vardı daktilonun. Artık daktilo işi bitti. Eskiden fotokopi yoktu, daktiloda mumlu kağıtlara yazı yazılırdı ve teksir makinesine koyarlardı. Büyük boyda diş macunu gibi bir mürekkep vardı siyah renkli, şeridi boyarlardı. Mumlu kağıdı takarlardı, mumlu kağıda daktilonun harfleri üzerinde delikler açardı, çevirdikçe kağıda baskıyı yapardı öylece. O da çok eski bir sistemdi şu anda artık bulamazsınız onlardan” diye ekledi.
“İNSANLARIN GÖZÜNDE DAKTİLO DİLEKÇE DİYE İFADE EDİLİR”
Daktiloların eskilerin gözünde dilekçe olarak canlandığını ve hatta şu anda da kapıya koyulan bir daktiloyu gören herkesin dilekçe yazıldığını tahmin etme şanslarının olduğunu söyleyen Özdemir, “Eskiden arzuhalciler çok kullanırlardı daktiloyu, devlet kurumlarının hepsinde kullanılırdı ama en çok da arzuhalcilerde. Eskilerden gelen bir ifadeyle, özellikle eski zamandaki insanların gözünde daktilo dilekçe diye ifade edilir, dilekçe yazılır. Yani biz artık daktiloyu kapıya koyduğumuzda millet gelip soruyor dilekçe yazılır mı diye. Soruyorlar daktiloyla yazmayacak mısınız dilekçeyi diye. Ama o dönem kapandı, artık kimse daktiloyla yazmaz, daktilo yok, sadece şekli kaldı” dedi.
“BİLGİSAYARLAR DAHA AVANTAJLI OLDUĞU İÇİN ARTIK DAKTİLOLAR KULLANILMIYOR”
Eskiden daktilo tamircilerinin olduğunu, bakımlarının yapıldığı dükkanların olduğunu ama artık elektronik çağla beraber kimseye iş kalmadığını belirten Özdemir, “Bilgisayarlar daha avantajlı olduğu için artık daktilolar kullanılmıyor. Hem bilgisayarlarda yazdığın yazılar daha düzgün; karakterini değiştirebiliyorsun, boyutunu değiştirebiliyorsun ama daktilo da öyle bir lüks yok. Daktiloda hep aynı yazı tipi aynı özellik standart. Eskiden buralarda daktilo tamircileri vardı, bakım yaptıkları yerler vardı ama artık kimseye iş kalmadı daktiloyla ilgili. Daktiloyla ilgili olan alanların, dükkanların hepsi kapanmış oldu artık. Daktilonun şeritleri vardır siyah, kırmızı ve farklı renklerde, renkli yazmak için. Onlardan dahi bulunmuyor artık, bulmak zor. Mersin’de belki bir kırtasiyede daktilo şeridi vardır, bulunabilir belki. Ama onu da kullanan olmadığı için kimse satın almaz. Hatta bilgisayarlardan önce elektrikli daktilolar vardı, klavyesi vardı ekran yok ama elektrikle çalışıyordu. Tuşa bastığında elektrikli olarak vuruyordu ve yazıyı yazıyordu aynı daktilo sistemi ama elektrikliydi” ifadelerini kullandı.
YILMAZ: “DAKTİLO ŞERİTLERİ YERİNİ TOZLU RAFLARA BIRAKMIŞ”
Artık kullanımı çok nadir ve hatta kullanılmayan, satımı olmayan daktilo şeritlerinin hala daha satıldığı Kültür Kırtasiye’nin sahibi Sezgin Yılmaz ise, “Kültür Kırtasiye’de daktilo şeritleri farklı farklı renkleriyle mevcut. Daktilo mekanik kuvvet ile çalışan bir yazı yazma makinesidir. Günümüzde teknolojik gelişmeler neticesinde o da yerini tozlu raflara bırakmış ve artık yerini teknolojik aletler olan bilgisayarlara bırakmıştır. Daktilo şeritleri de bu nedenle artık satılamamaktadır. Günümüzde daktilo denildi mi artık sadece nostaljisini yaşatmaya çalışan, antika meraklıları tarafından kullanılıyor. Biz de bulunun daktilo şeritlerini de artık kimse kullanmadığı için satılmamakta ve artık soran dahi olmuyor. Bizde daktilonun her renkten şeridi bulunmakta ama sadece bulunuyor yani teknoloji artık daktilo şeritlerine ihtiyacı bırakmadı. Kullanan olmuyor artık daktiloyu, sadece süs için kullanılır daktilo, şeritleri bizde artık kimsenin sormadığı raflarda yerlerini alıyorlar” dedi.
|
